1890-1930, een 'Nieuw Park' in de steigers
Aanvankelijk was het de bedoeling dat het hele gebied tussen het Kanaal en de Badhuisweg, tot aan de Nieuwe Duinweg, één 'Nieuw (villa)Park' zou worden maar voorlopig liet de gemeente het minder kansrijke terrein van de afzanderij (het latere Westbroekpark) buiten de plannen.
Onder de vroege geïnteresseerden voor het Nieuwe
Park bevond zich de Coöperatieve
Bouwvereniging 'Bloemduin', opgericht door drie vooraanstaande ingenieurs:
- D.E.C.
Knuttel, architect en Rijksbouwmeester,
- C. Lely, waterstaatsingenieur
en minister van Waterstaat
- J. van Heurn, (mede)gangmaker van de
Zuid-Hollandse Elektrische Spoorweg Maatschappij die later culmineerde in de
spoorlijn Scheveningen-Rotterdam.
Hun 'Bloemduin' project omvatte drie
dubbele villa's op een bouwterrein gelegen tussen het Kanaal en de Nieuwe
Parklaan (en tussen de Wagenaarweg en de Witte Brug). De drie vennoten waren
niet alleen project ontwikkelaars maar gingen daar ook zelf, in de voor hen bestemde
villa's, wonen. En ze waren niet bang voor het duinterrein en zijn
talud naar het Kanaal, getuige de namen die ze meegaven aan hun villa's:
- Lely ging wonen in 'Duinstee', Nieuwe Parklaan 2
- Knuttel, de architect van het
project, koos voor 'Huis op Duin', Nieuwe Parklaan 4
- Van Heurn hield
het op 'Bloemduin', Nieuwe Parklaan 6
'Bloemduin' was de plaatselijke naam voor het duin dat doorliep tot aan het huis van de molenaar. Deze had zijn tuin beplant met bloemen.
Voor Lindo, de in 1890 benoemde Directeur van Gemeentewerken, was het duidelijk: het Bloemduinproject zou de welkome verrijking van het Nieuwe Park worden waarop de gemeente als het ware zat te wachten. Hoewel de grond was bestemd voor erfpacht kregen de initiatiefnemers in 1894 hun zin: de coöperatie mocht de grond kopen.
ca. 1900, HGA-F-001302741, fotograaf Ernst Max Kiesel. Een statieportret van de oorspronkelijke bebouwing van het latere terrein van Résidence Witte Brug. De fotograaf kijkt in de richting van de Witte Brug langs de voorgevels van Nieuwe Parklaan 2, 4, 6 en 8. Deze dubbele villa's werden rond 1970 verkocht aan de project-ontwikkelaar Cornelis Leendert den Haan die de panden in 1972 liet slopen; hier verrees in 1978 het appartementencomplex Résidence Witte Brug. De huisnummers 10+12 (buiten de afbeelding) bleven in handen van hun eigenaars en zijn tot op heden (2016) niet van bestemming veranderd; ze hebben nu de huisnummers 44 en 46.
1897, HGA-F-50473. Bovenstaande foto (met de huisnummers 2, 4 en 6) is representatief voor de romantische chaletstijl die aan het eind van de 19de eeuw populair was; met name de allure van de zijkant van 'Duinstee' (huisnummer 2) komt hier goed uit de verf. Links op de foto is nog juist de Haringkade te zien. De fotograaf kijkt richting Scheveningen.
ca. 1919, HGA-F-515662. Nieuwe Parklaan 2, nu gefotografeerd vanuit de zijtuin. De tuinstoelen op de voorgrond staan ongeveer op het huidige terras van het zwembad van Résidence Witte Brug.
Rond 1900 was de meeste bouwgrond tussen de Witte Brug en en de Wagenaarweg verkocht en kreeg ook de rest van het Nieuwe Park belangstelling van particulieren met bouwplannen. Maar met de voormalige afzanderij wilde het niet vlotten. Tot 1920 wisselden halfhartige aanzetten tot het bouwrijp maken van de grond af met geheel andere plannen, o.a. de inrichting van een tentoonstellingsterrein met grote (permanente) gebouwen. Ook een 'Olympisch Stadion' was enige tijd in beeld.
Tenslotte hakte de gemeente de knoop door: de voormalige afzanderij werd geen villapark maar een 'gewoon' groen park waarmee de allure van de naburige villaparken zou worden ondersteund. In 1926 kreeg dit park zijn huidige naam: het Westbroekpark. Pieter Westbroek, ontwerper van het park en 'directeur der Gemeenteplantsoenen', was inmiddels overleden maar zijn naam zou voortleven. Niet alleen liet hij een mooi park achter dat een sieraad zou worden van de omringende wijken; hij hielp de gemeente tevens een punt te zetten achter een verleden dat niet uitblonk door besluitvaardigheid.
De naam Nieuw Park verdween daarna naar de achtergrond behalve in de samenstelling Nieuwe Parklaan. Na veertig jaar was men gewend (misschien zelfs gehecht) aan deze naam die nauwelijks nog herinneringen opriep aan de oorspronkelijke bedoelingen van de gemeente. Lees hierover meer in www.wittebrugpark.nl waar de lotgevallen van de buurt in een ruimer kader worden beschreven: het Wittebrugpark.
| 1813-1890 < | 1890-1930 | > 1930-1970 |
+ - + - +